...............

گزیده کتاب ارزشمند نهج البلاغه/بخش ۵
(بخش خطبه ها)
****
مترجم: محمد دشتی
گردآوری:ابوالقاسم کریمی
***
چگونه خانه دنیا را توصیف کنم که ابتداى آن سختى و مشقّت، و پایان آن نابودى است در حلال دنیا حساب، و در حرام آن عذاب است. کسى که ثروتمند گردد فریب مى خورد، و آن کس که نیازمند باشد اندوهناک است، و تلاش کننده دنیا به آن نرسد، و به رها کننده آن، روى آورد. کسى که با چشم بصیرت به آن بنگرد او را آگاهى بخشد، و آن کس که چشم به دنیا دوزد کور دلش مى کند.
***
آب دنیاى حرام همواره تیره، و گل آلود است. منظره اى دل فریب و سر انجامى خطرناک دارد. فریبنده و زیباست اما دوامى ندارد. نورى است در حال غروب کردن، سایه اى است نابود شدنى، ستونى است در حال خراب شدن، آن هنگام که نفرت دارندگان به آن دل بستند و بیگانگان به آن اطمینان کردند، چونان اسب چموش پاها را بلند کرده، سوار را بر زمین مى کوبد، و با دام هاى خود آنها را گرفتار مى کند، و تیرهاى خود را به سوى آنان، پرتاب مى نماید، طناب مرگ به گردن انسان مى افکند، به سوى گور تنگ و جایگاه وحشتناک مى کشاند تا در قبر، محل زندگى خویش، بهشت یا دوزخ را بنگرد، و پاداش اعمال خود را مشاهده کند.
***
از خدا چون خردمندان بترسید که دل را به تفکّر مشغول داشته، و ترس از خدا بدنش را فرا گرفته، و شب زنده دارى خواب از چشم او ربوده، و به امید ثواب، گرمى روز را با تشنگى گذارنده، با پارسایى شهوات را کشته، و نام خدا زبانش را همواره به حرکت در آورده.
***
ز خدا چون خردمندان بترسید که دل را به تفکّر مشغول داشته، و ترس از خدا بدنش را فرا گرفته، و شب زنده دارى خواب از چشم او ربوده، و به امید ثواب، گرمى روز را با تشنگى گذارنده، با پارسایى شهوات را کشته، و نام خدا زبانش را همواره به حرکت در آورده. ترس از خدا را براى ایمن ماندن در قیامت پیش فرستاده، از تمام راه هاى جز راه حق چشم پوشیده، و بهترین راهى که انسان را به حق مى رساند مى پیماید. چیزى او را مغرور نساخته، و مشکلات و شبهات او را نابینا نمى سازد، مژده بهشت، و زندگى کردن در آسایش و نعمت سراى جاویدان و ایمن ترین روزها، او را خشنود ساخته است. با بهترین روش از گذرگاه دنیا عبور کرده، توشه آخرت را پیش فرستاده، و از ترس قیامت در انجام اعمال صالح پیش قدم شده است، ایام زندگى را با شتاب در اطاعت پروردگار گذرانده، و در فراهم آوردن خشنودى خدا با رغبت تلاش کرده، از زشتى ها فرار کرده، امروز رعایت زندگى فردا کرده، و هم اکنون آینده خود را دیده است. پس بهشت براى پاداش نیکوکاران سزاوار و جهنّم براى کیفر بدکاران مناسب است، و خدا براى انتقام گرفتن از ستمگران کفایت مى کند، و قرآن براى حجّت آوردن و دشمنى کردن، کافى است.
***
سفارش مى کنم شما را به پروا داشتن از خدا، خدایى که با ترساندن هاى مکرّر، راه عذر را بر شما بست، و با دلیل و برهان روشن، حجت را تمام کرد، و شما را پرهیز داد از دشمنى شیطانى که پنهان در سینه ها راه مى یابد، و آهسته در گوش ها راز مى گوید، گمراه و پست است، وعده هاى دروغین داده، در آرزوى آنها به انتظار مى گذارد، زشتى هاى گناهان را زینت مى دهد، گناهان بزرگ را کوچک مى شمارد، و آرام آرام دوستان خود را فریب داده، راه رستگارى را بر روى در بند شدگانش مى بندد، و در روز قیامت آنچه را که زینت داده انکار مى کند، و آنچه را که آسان کرده، بزرگ مى شمارد، و از آنچه که پیروان خود را ایمن داشته بود سخت مى ترساند.
***
اى مردم از گناهانى که شما را به هلاکت افکند، از عیب هایى که خشم خدا را در پى دارد، بپرهیزید.
***
مردم آگاه باشید بدترین گفتار دروغ است.
***
اى بندگان خدا از عبرت هاى سودمند پند پذیرید، و از آیات روشنگر عبرت آموزید
***
از یاد آورى ها و اندرزها سود ببرید، آن چنان که گویا چنگال مرگ در پیکر شما فرو رفته، و رشته آرزوها و دلبستگى ها قطع گردیده و سختى هاى مرگ و آغاز حرکت به سوى قیامت به شما هجوم آورده است.
***
اى بندگان خدا آن کس که نسبت به خود خیر خواهى او بیشتر است، در برابر خدا، از همه کس فرمانبردارتر است، و آن کس که خویشتن را بیشتر مى فریبد، نزد خدا گناه کارترین انسان ها است
***
زیانکار واقعى کسى است که خود را بفریبد.
***
سعادتمند کسى است که از زندگى دیگران عبرت آموزد، و شقاوتمند کسى است که فریب هوا و هوس ها را بخورد.
***
آگاه باشید ریاکارى و تظاهر، و هر چند اندک باشد شرک است
***
همنشینى با هوا پرستان ایمان را به دست فراموشى مى سپارد،
***
ازدروغ بر کنار باشید که با ایمان فاصله دارد
***
دروغگو بر لب پرتگاه هلاک و خوارى است
***
حسد نورزید که حسد ایمان را چونان آتشى که هیزم را خاکستر کند، نابود مى سازد.
***
با یکدیگر دشمنى و کینه توزى نداشته باشید که نابود کننده هر چیزى است
***
بدانید که آرزوهاى دور و دراز عقل را غافل و یاد خدا را به فراموشى مى سپارد.
***
اى بندگان خدا همانا بهترین و محبوب ترین بنده نزد خدا، بنده اى است که خدا او را در پیکار با نفس یارى داده است، آن کس که جامعه زیرین او اندوه، و لباس رویین او ترس از خداست، چراغ هدایت در قلبش روشن شده و وسائل لازم براى روزى او فراهم آمده و دورى ها و دشوارى ها را بر خود نزدیک و آسان ساخته است. حقایق دنیا را با چشم دل نگریسته، همواره به یاد خدا بوده و اعمال نیکو، فراوان انجام داده است. از چشمه گواراى حق سیراب گشته، چشمه اى که به آسانى به آن رسید و از آن نوشیده سیراب گردید. راه هموار و راست قدم برداشته، پیراهن شهوات را از تن بیرون کرده، و جز یک غم، از تمام غم ها خود را مى رهاند، و از صف کور دلان و مشارکت با هواپرستان خارج شد، کلید باز کننده درهاى هدایت شد و قفل درهاى گمراهى و خوارى گردید. راه هدایت را با روشن دلى دید، و از همان راه رفت، و نشانه هاى آن را شناخت و از امواج سرکش شهوات گذشت. به استوارترین دستاویزها و محکم ترین طناب ها چنگ انداخت، چنان به یقین و حقیقت رسید که گویى نور خورشید بر او تابید، در برابر خداوند خود را به گونه اى تسلیم کرد که هر فرمان او را انجام مى دهد و هر فرعى را به اصلش باز مى گرداند. چراغ تاریکى ها، و روشنى بخش تیرگى ها، کلید درهاى بسته و بر طرف کننده دشوارى ها، و راهنماى گمراهان در بیابان هاى سرگردانى است. سخن مى گوید، خوب مى فهماند، سکوت کرده به سلامت مى گذرد، براى خدا اعمال خویش را خالص کرده آن چنان که خدا پذیرفته است، از گنجینه هاى آیین خدا و ارکان زمین است. خود را به عدالت واداشته و آغاز عدالت او آن که هواى نفس را از دل بیرون رانده است، حق را مى شناساند و به آن عمل مى کند. کار خیرى نیست مگر که به آن قیام مى کند، و در هیچ جا گمان خیرى نبرده جز آن که به سوى آن شتافته. اختیار خود را به قرآن سپرده، و قرآن را راهبر و پیشواى خود قرار داده است، هر جا که قرآن بار اندازد فرود آید، و هر جا که قرآن جاى گیرد مسکن گزیند.
***
اى بندگان خدا عبرت گیرید،
***
بندگان خدا خود را بسنجید قبل از آن که مورد سنجش قرار گیرید، پیش از آن که حسابتان را برسند حساب خود را برسید، و پیش از آن که راه گلو گرفته شود نفس راحت بکشید، و پیش از آن که با زور شما را به اطاعت وادارند، فرمانبردار باشید. بدانید همانا آن کس که خود را یارى نکند و پند دهنده و هشدار دهنده خویش نباشد، دیگرى هشدار دهنده و پند دهنده او نخواهد بود.
***
بدانید همانا آن کس که خود را یارى نکند و پند دهنده و هشدار دهنده خویش نباشد، دیگرى هشدار دهنده و پند دهنده او نخواهد بود.
***
خدا شما را بیامرزد، اعمال نیکو بر أساس نشانه هاى روشن انجام دهید، زیرا که راه، روشن است، و شما را به خانه أمن و أمان دعوت مى کند. هم اکنون در دنیایى زندگى مى کنید که مى توانید رضایت خدا را به دست آورید. با مهلت و آسایش خاطرى که دارید. اکنون نامه عمل سرگشاده، و قلم فرشتگان نویسنده در حرکت است، بدن ها سالم و زبان ها گویاست، توبه مورد قبول و اعمال نیکو را مى پذیرند.
***
آگاه باشید به خدایى که جانم در دست اوست، شامیان بر شما پیروز خواهند شد، نه از آن رو که از شما به حق سزاوارترند.
بلکه در راه باطلى که زمامدارشان مى رود شتابان فرمان بردارند. و شما در گرفتن حق من سستى مى ورزید، و هر آینه، ملّت هاى جهان صبح مى کنند در حالى که از ستم زمامدارانشان در ترس و وحشتند، من صبح مى کنم در حالى که از ستمگرى پیروان خود وحشت دارم.
***
اى اهل کوفه گرفتار شما شده ام که سه چیز دارید و دو چیز ندارید: کرهایى با گوش هاى شنوا، گنگ هایى با زبان گویا، کورانى با چشمهاى بینا. نه در روز جنگ از آزادگانید، و نه به هنگام بلا و سختى برادران یک رنگ مى باشید. تهى دست مانید اى مردم شما چونان شتران دور مانده از ساربان مى باشید، که اگر از سویى جمع آورى شوند از دیگر سو، پراکنده مى گردند. به خدا سوگند، مى بینم که اگر جنگ سخت شود و آتش آن شعله گیرد و گرمى آن سوزان، پسر ابو طالب را رها مى کنید و مانند جدا شدن زن حامله پس از زایمان از فرزندش، هر یک به سویى مى گریزید.
***
اگر خداوند عافیت و سلامتى بخشید، قدر شناس باشید و اگر به بلا و گرفتارى مبتلا گشتید شکیبا باشید که سر انجام، پیروزى با پرهیزکاران است.
***
اى بندگان خدا، شما را به ترک دنیایى سفارش مى کنم که شما را رها مى سازد، گر چه شما جدایى از آن را دوست ندارید، دنیایى که بدن هاى شما را کهنه و فرسوده مى کند با اینکه دوست دارید همواره تازه و پاکیزه بمانید.
***
شما و دنیا به مسافرانى مانید که تا گام در آن نهند، احساس دارند که به پایان راه رسیده اند، و تا قصد رسیدن به نشانى کرده اند، گویا بدان دست یافتند، در حالى که تا رسیدن به هدف نهایى هنوز فاصله هاى زیادى است.
***
چگونه مى تواند به مقصد رسد کسى که روز معیّنى در پیش دارد و از آن تجاوز نخواهد کرد مرگ به سرعت او را مى راند، و عوامل مختلف او را بر خلاف خواسته خود از دنیا جدا مى سازد.
***
اى بندگان خدا، شما را به ترک دنیایى سفارش مى کنم که شما را رها مى سازد، گر چه شما جدایى از آن را دوست ندارید، دنیایى که بدن هاى شما را کهنه و فرسوده مى کند با اینکه دوست دارید همواره تازه و پاکیزه بمانید. شما و دنیا به مسافرانى مانید که تا گام در آن نهند، احساس دارند که به پایان راه رسیده اند، و تا قصد رسیدن به نشانى کرده اند، گویا بدان دست یافتند، در حالى که تا رسیدن به هدف نهایى هنوز فاصله هاى زیادى است. چگونه مى تواند به مقصد رسد کسى که روز معیّنى در پیش دارد و از آن تجاوز نخواهد کرد مرگ به سرعت او را مى راند، و عوامل مختلف او را بر خلاف خواسته خود از دنیا جدا مى سازد.
***
پس در عزّت و ناز دنیا بر یکدیگر پیشى نگیرید، و فریب زینت ها و نعمت ها را نخورید و مغرور نشوید و از رنج و سختى آن ننالید و ناشکیبا نباشید، زیرا عزّت و افتخارات دنیا پایان مى پذیرد، و زینت و نعمت هایش نابود مى گردد، و رنج و سختى آن تمام مى شود، و هر مدّت و مهلتى در آن به پایان مى رسد، و هر موجود زنده اى به سوى مرگ مى رود.
***
آیا نشانه هایى از زندگى گذشتگان که بر جا مانده شما را از دنیا پرستى باز نمى دارد و اگر خردمندید آیا در زندگانى پدرانتان آگاهى و عبرت آموزى نیست مگر نمى بینید که گذشتگان شما باز نمى گردند و فرزندان شما باقى نمى مانند مگر مردم دنیا را نمى نگرید که در گذشت شب و روز حالات گوناگونى دارند: یکى مى میرد و بر او مى گریند، و دیگرى باقى مانده به او تسلیت مى گویند، یکى دیگر بر بستر بیمارى افتاده دیگرى به عیادت او مى آید، و دیگرى در حال جان کندن است، و دنیا طلبى در جستجوى دنیاست که مرگ او را در مى یابد، و غفلت زده اى که مرگ او را فراموش نکرده است، و آیندگان نیز راه گذشتگان را مى پویند.
***
آیندگان نیز راه گذشتگان را مى پویند.
***
اگر خردمندید آیا در زندگانى پدرانتان آگاهى و عبرت آموزى نیست؟
***
بهوش باشید مرگ را که نابود کننده لذّت ها و شکننده شهوت ها و قطع کننده آرزوهاست، به هنگام تصمیم بر کارهاى زشت، به یاد آورید، و براى انجام واجبات، و شکر در برابر نعمت ها و احسان بى شمار الهى، از خدا یارى خواهید.
***

وبسایت رسمی ابوالقاسم کریمی

 ***

الإمامُ علیٌّ علیه السلام :العالِمُ یَعرِفُ الجاهِلَ لأنَّهُ کانَ قَبلُ جاهِلاً ، الجاهِلُ لا یَعرِفُ العالِمَ لأنَّهُ لَم یَکُنْ قَبلُ عالِما .

امام على علیه السلام : عالم، نادان را مى شناسد، چون خودش قبلاً نادان بوده است، اما نادان عالم را نمى شناسد؛ زیرا قبلاً عالم نبوده است.

***

عنه صلى الله علیه و آله :العالِمُ مَن یَعمَلُ.

پیامبر خدا صلى الله علیه و آله : عالم ، کسى است که عمل کند .

***

الإمام علیّ علیه‏السلام : أبغَضُ العِبادِ إلَى اللّه‏ِ سُبحانَهُ العالِمُ المُتَجَبِّرُ .

امام على علیه‏السلام : دشمن‏ترینِ بندگان در نزد خداوند سبحان ، عالِم متکبّر است .

***

عنه علیه السلام :کَم مِن عالِمٍ قَد أهلَکَتهُ الدُّنیا .

امام على علیه السلام : بسى دانشمند که دنیا نابودش کرده است .

***

الإمامُ الصّادقُ علیه السلام :مَلعونٌ مَلعونٌ عالِمٌ یَؤمُّ سُلطانا جائرا ، مُعینا لَهُ عَلى جَورِهِ .

امام صادق علیه السلام : ملعون است، ملعون است، آن عالمى که پیشواى سلطانى ستمگر باشد و او را در ستمگریش یارى دهد.

وبسایت رسمی ابوالقاسم کریمی

عنه علیه السلام :یَنبَغی لِلعاقِلِ إذا عَلَّمَ أن لا یَعنُفَ ، وإذا عُلِّمَ أن لا یَأنَفَ .
امام على علیه السلام : سزاوار است خردمند، هنگامى که تعلیم مى دهد ، خشونت نورزد و هنگامى که مى آموزد، سرپیچى نکند .

*

عنه علیه السلام :عِلمُ المُنافِقِ فی لِسانِهِ ، عِلمُ المُؤمِنِ فی عَمَلِهِ .
امام على علیه السلام : دانشِ منافق در زبان اوست و دانش مؤمن در کردار او.

*

الإمامُ علیٌّ علیه السلام :مَن أحسَنَ السؤالَ عَلِمَ ، مَن عَلِمَ أحْسَنَ السُّؤالَ .
امام على علیه السلام : هر که خوب سؤال کند، دانا شود ؛ هر که دانا باشد، خوب سؤال کند .

*

الإمامُ علیٌّ علیه السلام :مَن تَعَلَّمَ العِلمَ لِلعَمَلِ بِهِ لَم یُوحِشْهُ کَسادُهُ .
امام على علیه السلام : هر کس علم را براى به کار بستن آن بیاموزد، بى رونقى بازار علم او را به هراس نیفکند.

*

رسولُ اللّهِ صلى الله علیه و آله :لِینُوا لِمَن تُعلِّمونَ ، و لِمَن تَتَعَلَّمونَ مِنهُ .
پیامبر خدا صلى الله علیه و آله : با کسى که به او علم مى آموزید و با کسى که از او علم فرا مى گیرید، نرم و ملایم باشید.

وبسایت رسمی ابوالقاسم کریمی

***
باران سرد بهاری؛
شاعر شادان
و باغبان نگران!

عباس حسین نژاد
*
هر روز
تکه کوچکی از آسمان

سهم صبحهای من است.

مایلا
*
پدر فقیر بود
پدربزرگ فقیر بود

من فرزندی ندارم ، فقر تمام شد.

جواد لگزیان
*
مثل ساقۀ گیاهی ترد
گره ام بزنید به چوبی، چیزی

ترسیده ام
مدام باد می آید.

سارا محمدی
*
سروی بودم
زیر سایه ام نشستند
خوردند و خفتند
بیدار شدند و …
مرا بریدند.

شمس لنگرودی
*
یادگار مادر،
قبض آب و برق

و چند اسکناس زیر قالی.

سیروس نوذری
*
و قاف …
حرف آخر عشق است
آنجا که نام کوچک من آغاز می شود.

قیصر امین پور
*
تنها نبود،
آنکه تنها می گریست.

فرانک زارع پور
*
بیرون،
جنگ خاموشی و فراموشی است
با من، درون همین شعر بنشین
من از عاشقانی می گویم
که نداشتم
تو از سفرهایی بگو
که نرفتی
بیرون،
آدم می کشند…

مژگان عباسلو
*
صندوقچۀ آرزوهایم
با یک کلمه پر شد…

«تو» .

علی چاروسایی
*
تو درخت هم که باشی
من دارکوبی می شوم

که هفتاد و سه بار در دقیقه تو را می بوسد.

رها صافی
*
بعد رفتنم
آرزوهایم یتیم می شوند
و هیچکس آنها را نخواهد خواست
پس آرزوهایم را
با خود به گور خواهم برد.

سمانه میرزایی
*
لباس تور
بر تن دریا دوخت

ماهیگیر عاشق.

محمدمسعود کرمی
*
قد بلندم
اما نه آنقدر

که ابرها را کنار بزنم
و سر از کار خدا در بیاورم.

پوپک ریاضی
*
بگذار تمام جهان را سرباز بچینند
گنجشک‌ها
در اولین رد پوتینی که به آب بنشیند
آبتنی می‌کنند.

مهرداد احمدی
*
زندگی …
کجای این خیابان
منتظر من است
که از هیچ کوچه ای
به آن نمی رسم؟!

پوپک ریاضی
*
در من
هر چه می خواهی بکار
از من
چیزی جز عشق نمی روید.

پوپک ریاضی
*
خوش به حال فرهاد
تمام خاطرات تلخش …

شیرین است.

صمد ملک مکان
*
گور پدر آزادی!
من با اسارت سرخوشم

تا وقتی که در حصار تن تو
یک اسیر بی دفاعم.

نسرین علیزاده
*
جز روزگار من …
همه چیز را

سفید کرده برف.

شمس لنگرودی
*
دلتنگی هایت را
در کدام رود انداخته ای

که تمام ماهی های جهان
گوشه گیر شدند؟!

دانیال رحمانیان
*
انتظاری نیست
درد شاعر را …
شعرهایش می فهمند!

رضا محبی راد
*
مرا به رد شعرم دنبال کن
من رد پا ندارم
رد درد را بگیر
و به من برس.

علیرضا روشن
*
قطار می رود
تو می روی
تمام ایستگاه می رود
و من چقدر ساده ام
که سالهای سال
در انتظار تو
کنار این قطار رفته ایستاده ام
و همچنان …
به نرده های ایستگاه رفته
تکیه داده ام!

قیصر امین پور
*
از شکاف در
هم سوز می آید
هم نور ماه.

عباس کیارستمی
*
برادرم مشاور املاک داشت
من مشاور افلاک
او زمین ها را متر می کند
من آسمان ها را
من از ساختن بیت خوشحال می شوم
او از فروختن بیت
او چندین دفتر دارد ، من چندین کتاب
او هر روز بزرگ می شود
من هر روز کوچک
با تمام اینها نمی دانم چرا اهل محل
به من می گویند اکبر ، به او می گویند اصغر!

اکبر اکسیر
*
باد که می آید
خاکِ نشسته بر صندلی بلند می شود
می چرخد در اتاق
دراز می کشد کنار زن ،
فکر می کند
به روزهایی که لب داشت.

گروس عبدالملکیان
*
این روزها
کسی حوالی من
پرسه نخواهد زد
بغضم شبیه نارنجکیست
که عمل نکرده باشد
اما تو با خنده هایت
مرا خنثی می کنی.

دانیال رحمانیان
*
رویای آبی اش را
خزر خزر می گرید
میان تنگ بلور.

صبا کاظمیان
*
گرگ ، شنگول را خورده است
گرگ ، منگول را تکه تکه می کند
بلند شو پسرم!
این قصه برای نخوابیدن است.

گروس عبدالملکیان
*
گوشه ای در این شهر
مچاله شدم در خودم
لرزم از سرما نیست
از تنهایی ام می ترسم

دانیال رحمانیان
*
یک مشت آه ؛
یک دنیا گلایه ؛
یک استکان سؤال ؛
دلتنگی ؛
به مقدار لازم
و فرصتی از زمان
شام امشب،
آماده است..

شهناز اسحاقی
*
چایت را بنوش
نگران فردا نباش
از گندمزار من و تو
تنها مُشتی کاه می ماند
برای بادها!

ناشناس
*
نگران نباش
اگر لب های تو را سانسور می کنند
شعرهای مرا نقطه چین!
از این به بعد
در چاپخانه های زیرزمینی
تو را خواهم بوسید.

رضا کاظمی
*

وبسایت رسمی ابوالقاسم کریمی

گنجینه شعر کوتاه و داستان آموزنده

****
ای زنبق وحشی
که در کوهستانی به نام «انتظار»
روییده‌ای،
آیا تو نیز کسی را در این پاییز
وعده‌ی دیدار داده‌ای؟
*
بیدارم امشب
و همدمم تنهایی است،
نمی‌توانم
دلتنگ نباشم
برای آن ماه خوش‌سیما.
*
پیکر نحیف
و شناورم
به نئی بریده از ریشه می‌ماند.
جویباری اگر مرا طلب کند
در پی‌اش روان خواهم شد.
*
این کاج روییده
بر کناره‌ی این تخته‌سنگ نیز
باید خاطراتی داشته باشد:
از پس هزار سال ببین
چگونه شاخه‌هایش به زمین خم می‌شوند.
*
اگر ساقه‌ی صدها گل
در دشت پاییزی قادرند
آزادانه بر هم بپیچند،
چرا من نباید ابراز کنم نشاطم را
بی‌واهمه‌ی سرزنش.
*
روزگار عاشقی آیا
سزاوار است که در ظلمت پایان پذیرد،
بی آنکه ماه را
به نیم‌نگاهی دیده باشیم
در بریدگی ابرها؟
*
شب پاییزی
تنها به نام بلند و دیرگذر است
ما هنوز
گرم تماشای یکدیگریم و سپیده
سر زده است…
*
در پایان روز پرندگان
هرکدام به سویی
بال می گشایند.
برای پیوستن به تو
کدام یک را دنبال کنم؟
*
به کجا می‌شتابی؟
امشب
از هرگوشه‌ی جهان
همین ماه را
خواهی دید.
*
در جستجوی ارکیده‌ی وحشی
به دشت‌های پاییزی رفته‌ام،
آنچه آرزو می‌کنم اما
ریشه‌های عمیق است
نه گل.
*
باد استخوان‌سوزِ هیچ پاییزی
نمی‌توانست مانند این توفان بهاری
قلبم را به درد آورد.
ببین چگونه
شکوفه‌ها را با خود می‌بَرد.
*
هرچند
نغمه‌ی جیرجیرک‌ها
خالی از واژه است،
اما باز
اندوه می‌پراکند.
*
باد چه سخت می‌وزد اینجا
اما مهتاب هم پیداست
از لا به لای سفالهای سقف این خانه ویران
*
در جهان دیگر
آیا دیگر نخواهم بود
یا به یاد خواهم آورد
آخرین دیدارمان را؟
*
نمی توانم به سویت گام بردارم
حتی در رویاهایم
چرا که در سینه ام
آسمان ها تیره اند
و ذهنم ابرآلود است
*
مه صبحگاهی بر می آید
و روی نی ها آرام می گیرد
غروب که هوا سرد می شود
مرغابی های وحشی جیغ می کشند
عشق من
چقدر دلم هوایت را کرده است.
*
راهی که در گرگ و میش هوا
از آن می آمدی، زیر ساقه های علف مدفون شده
و چیزی پیدا نیست
جز تار عنکبوتی
که همچون رشته های اندوه
مسیر را آذین می بندد.
*
خواب دیدم دوباره با هم ایم
از خنده بیدار شدم
دیوانه وار به اطراف نگریستم
چشمانم از اشک پر شد.
*
در باغ بهار
در سایه ی شکوفه های رنگین هلو
دختری
بر راهی سپید ایستاده است
*
گل ها چرخان پراکنده می شوند
در باد
هم چون برف
آنچه در اطراف می ریزد
خود منم
*
در دهکده ی کوهستانی
برگ ها در باد خش خش می کنند
در دل شب
غزالی
در آن سوی حاشیه ی رویاها فریاد می کشد.
*
سراپا خیس
از عشق و باران
در پاسخ شان چه خواهی گفت
اگر بپرسند
آستینت را
کدام یک تَر کرده است؟!
*
گرد یک دریاچه
سپیده دم را انتظار می کشند
هم شکارچی و هم مرغابی
*
نشسته‌ام در خانه،
در اتاق‌مان،
کنار بسترمان
نگاه‌ خیره‌ام
بر بالش تو.
*
هر چند پنهانش می‌کنم
عشق در چهره‌ام نمایان است
چنان عیان که محبوبم می‌پرسد:
– به چیزی فکر می‌کنی؟
*
در کوه سروها
که هیچ‌گاه برگی فرو نمی‌افتد
گوزن پی می‌برد به آمدن خزان
تنها با طنین آوای خویش.
*
برکه‌ای کهن
آوای جهیدن غوکی در آب.
*
آه از این دنیای پرمشغله!
سه روز تمام
ندیده‌ام شکوفه گیلاس.
*
لباسشوی محله
گذران زندگی‌اش
از چرک همسایگان.
*
با عذر بسیار بابت بال‌هایش
پر می‌کشد و می‌رود
اردک.
*
مرد مجرد
فروتنانه سپاسگزار است
برای بخیه‌ای بر لباس.
*
خوشا وقتی
مهمانی که تحملش را نداری
می‌رسد و می‌گوید
«وقت ماندن ندارم»
و می‌رود.
*
از میان سه هزار هایکو
به دو خرمالو می‌نگرم.
*
آه ای پروانه
رویایت چیست؟
وقت بال زدن
*
ماه بر فراز سقف
کرم‌ها در باغ
این خانه را اجاره می‌کنم.
***
گردآوری:
ابوالقاسم کریمی
۲۰ مرداد ۱۴۰۰
***
وبسایت رسمی ابوالقاسم کریمی
گنجینه شعر کوتاه و داستان آموزنده

***
متاسفانه بسیاری بر این باور غلط استوار هستند که این موضوع امری طبیعی و یکی جاذبه های ترویستی به شمار میرود اما باور کنید که این گونه نیست
***
مهمترین عاملی که باعث بروز به وجود آمدن چنین رخدادی می شود

زمانی است که آب دریاچه به طور فزاینده تبخیر شده و ارتفاع به شدت کاهش پیدا کرده ، در چنین موقعیتی میزان غلظت نمک بالا میرود و سیتوپلاکتون‌ها و جلبک‌های که در دریاچه وجود دارند و به صورت رنگریزه سبز بودند در این شرایط برای تحمل شوری اشباع رنگریزه قرمز رنگ تولید می‌کنند که این موضوع باعث سرخ دیده شدن دریاچه می شود.

و این یعنی خطر بزرگی که خشک شدن نامیده می شود ، دریاچه را تهدید میکند و باید چاره ای اندیشید
***
در ایران تابستان هر سال ، در یاچه های ارومیه، مهارلو،حوض سلطان ،لیپار،قم و تعدادی دیگر به رنگ سرخ در می آیند
***
وبسایت رسمی ابوالقاسم کریمی

معرفی و نکات مهم در خصوص اختلال شخصیت ضد اجتماعی
***
ویکی پدیا
آکســون
خبرگزاری ایمنا
خبرگزاری ایرنا
***
نوعی اختلال شخصیت است که در آن فرد نمی‌تواند با موازین اجتماعی سازگار شود و در قبال رفتارهایش احساس گناه و اضطراب ندارد.
*
مشخصه این اختلال، اعمال مداوم ضد اجتماعی یا خلاف قانون است
*
میزان شیوع اختلال شخصیت ضد اجتماعی سه درصد در مردان و یک درصد در زن هاست
*
این اختلال از همه بیشتر در نواحی فقیرنشین شهری و در جمعیت غیر ثابت این نواحی شیوع دارد.
*
شیوع اختلال شخصیت ضد اجتماعی در زندانیان، بسیار بالا یعنی حدود هفتاد و پنج درصد است.
*
بیماران دچار اختلال شخصیت ضد اجتماعی اغلب ظاهری طبیعی و حتی گرم و دوست داشتنی دارند. اما در سابقه آن‌ها مختل بودن حوزه‌های بسیاری از کارکردهای زندگیشان دیده می‌شود. دروغگویی، فرار از مدرسه، فرار از خانه، دزدی، دعوا، سوء مصرف مواد، و اعمال غیرقانونی، تجاربی است که این گونه بیماران نوعاً از ابتدای کودکیشان داشته‌اند.
*
اختلال شخصیت ضد اجتماعی یا سایکوپاتی، وضعیتی است که فرد هیچ اهمیتی برای رفتار صحیح و اشتباه و احساسات دیگران قائل نیست و حقوق دیگران را رعایت نمی‌کند. آنها نسبت به دیگران سنگدلانه، خشن و بی‌تفاوت رفتار می‌کنند و بابت این نوع رفتار هیچ احساس پشیمانی و گناهی ندارند.
*
آنها اغلب از قانون نافرمانی می‌کنند و درنهایت مجرم می‌شوند. دروغ می‌گویند و یا رفتار خشنی و هیجان‌زده دارند و حتی مستعد اعتیاد به‌ویژه اعتیاد به الکل هستند، از تأثیرات این رفتار این است که از عهده مسئولیت‌های تحصیلی، کاری و خانوادگی برنیایند.
*
نشانه‌های اختلال شخصیت ضد اجتماعی:

به درست یا اشتباه بودن رفتار خود بی‌توجه هستند
دروغگویی و فریب دیگران برای بهره‌کشی
سنگدلی نسبت به دیگران
بی‌احترامی به دیگران
با استفاده از شوخ طبیعی بازیچه قرار دادن دیگران برای لذت شخصی
روابط ضعیف یا بر اساس سوءاستفاده از دیگران
غرور و استبداد شدید
رفتار مجرمانه و مشکلات زیاد با قانون
خصومت، پرخاشگری و خشونت
تحریک‌پذیری بالا و اضطراب
تکانش گری و ناتوانی در برنامه‌ریزی قبلی
عدم پشیمانی از آسیب‌های که رسانده
عدم همدردی و همدلی به دیگران
خطر پذیری بی‌دلیل یا رفتارهای خطر آمیز بدون توجه به امنیت خود و دیگران
زیر پا گذاشتن حقوق دیگران با بی‌صداقتی یا ارعاب
ناتوانی در فهم و درک عواقب رفتار منفی
عدم مسئولیت پذیری و ناتوانی تعهدات به کار یا مسائل مالی
*
آنها فقط در صورت تهدید به مجازات قوانین را رعایت می‌کنند.
*
این اختلال همیشه مترادف با بزهکاری نیست؛ زیرا تبهکار یک واژه قانونی است و هر فرد با خصوصیات ضد اجتماعی را نمی‌توان به این صفت خواند. افراد داری شخصیت ضد اجتماعی عموماً خیلی اوقات خوش اخلاق، خوش برخورد و دارای جذابیت ظاهری هستند و در برخی مواقع از هوش اجتماعی بالایی برخوردار هستند اما در حوزه احساسات، توانایی همدلی کمتری نسبت به دیگران دارند و از جهت رسیدن به پست و مقام تلاش زیادی برای متقاعد کردن دیگران انجام می‌دهند.
*
هنوز دلیل مشخصی برای بروز این اختلال پیدا نشده اما محققین تصور می‌کنند که این دو مورد در بروز این اختلال نقش مهمی دارند:

ژن فرد را مستعد این عارضه می‌کند؛ دیگر شرایط و موقعیت‌های زندگی نیز می‌تواند باعث شکل‌گیری آن شود.
احتمال دارد در زمان شکل‌گیری مغز، تغییراتی در عملکرد آن اتفاق افتاده باشد.
*
عوامل افزایش ابتلاء به اختلال شخصیت ضد اجتماعی:
سابقه اختلال سلوک در کودکی
سابقه خانوادگی اختلال ضد اجتماعی و حتی دیگر اختلالات شخصیت
مورد آزار قرار گرفتن در کودکی
مورد بی توجهی قرار گرفتن در کودکی
بودن در خانواده‌ای خشونت بار، بی‌ثبات و یا از هم گسیخته
*
عوارض اختلال شخصیت ضد اجتماعی:
آزار و اذیت خانواده
اعتیاد به مواد اعتیادآور مانند الکل
زندانی شدن
خودکشی یا دیگرکشی
احتمال ابتلاء به افسردگی یا اضطراب
از نظر اقتصادی اوضاع خوبی نخواهند داشت حتی احتمال بی خانمانی
به گروهای خلافکار و اراذل و اوباش وارد می‌شوند.
مرگ زودهنگام به دلیل رفتارهای خشونت‌آمیز
*
بسیاری از فرد یا افراد دارای اختلال شخصیت ضد اجتماعی بیماری خود را انکار می کنند و با توجه به این نشانه در برقرار روابط صمیمی با دیگران مشکل دارند و کسی از شخصیت ضد اجتماعی آنان خبر ندارد، از این رو درمان این عده عموما با محدودیت هایی همراه خواهد بود.
*
درمانهای شناختی و رفتار درمانی با هدف ترک و یا کاهش مصرف مواد مخدر، الکل، کنترل حملات پرخاشگری و افزایش مهارت های زندگی و همچنین توجه به عواقب اعمال، گروه درمانی به جهت اینکه دیگران را نمی توان به راحتی فریب داد، خانواده درمانی به لحاظ درک و فهم و همکاری موثر اعضای خانواده در کمک به درمان و در نهایت درمان دارویی برای مدیریت و کنترل شرایط فرد بیمار مؤثر خواهد بود.
****
گردآوری:وبسایت رسمی ابوالقاسم کریمی

 ***

ویکی پدیا
آکسون
پزشک خوب
کلینیک روان پویشی آگاه
سیمیاروم
مغز دانا
***
وعی اختلال شخصیت است که با ویژگی هایی همچون بدگمانی، ترس اجتماعی، علاقه به انزوای اجتماعی تفکر جادویی، عقاید منحصر به فرد، خطاهای ادراکی و مسخ واقعیت مشخص می شود.
*
این اختلال شخصیت می‌تواند به بنیادگرایی مذهبی نیز منتهی شود که شخص درگیر احساسات و نقش پیامبرگونه می‌شود و خود را دارای قدرت ویژه‌ای می‌بیند.
*
این اختلال در قریب ۳ درصد از جمعیت پیدا می‌شود.
*
در بستگان تنی (بیولوژیک) بیمار مبتلا به اسکیزوفرنی، بیشتر است
*
اختلال شخصیت اسکیزوتایپی را بر اساس تفکر، رفتار و ظاهر منحصر به فرد بیمار تشخیص می‌دهند. گرفتن تاریخچه ممکن است دشوار باشد، چون ارتباط و مکالمه بیمار، غیرمعمول است.
*
اختلال شخصیت اسکیزوتایپی را بر اساس تفکر، رفتار و ظاهر منحصر به فرد بیمار تشخیص می‌دهند. گرفتن تاریخچه ممکن است دشوار باشد، چون ارتباط و مکالمه بیمار، غیرمعمول است.

ملاک‌های تشخیص DSM-IV-TR در مورد اختلال شخصیت اسکیزوتایپی:

الف) نواقصی در روابط اجتماعی و بین فردی که مشخصه آن، بروز رنج و مشقتی حاد در روابط صمیمانه و کاهش قابلیت داشتن این روابط و نیز تحریفات شناختی یا ادراکی و نیز نامتعارف بودن رفتار است، به‌طوری‌که این الگوی نافذ و فراگیر از اوایل بزرگسالی شروع شده باشد و در زمینه‌های مختلف به چشم آید، که علامت آن وجود لااقل پنج تا از موارد زیر است:

(۱) افکار انتساب به خود؛ نه هذیان‌های انتساب به خود

(۲) اعتقادات عجیب یا افکار جادویی که بر رفتار اثر بگذارند و با هنجارهای برآمده از خرده فرهنگِ فرد همخوانی نداشته باشند (مثل خرافاتی بودن، اعتقاد به غیب بینی، دور آگاهی (تله پاتی)، یا «حس ششم»؛ در کودکان و نوجوانان به صورت تخیلات یا اشتغالات ذهنی غریب).

(۳) تجارت غیرمعمول ادراکی، از جمله خطاهای ادراکی جسمی.

(۴) تفکر و تکلمی عجیب (مثلاً مبهم، حاشیه پردازانه، استعاره‌ای، با شرح و تفصیل مفرط، یا قالبی).

(۵) شکاکیت یا فکر بدگمانانه.

(۶) حالت عاطفی نابجا یا محدود.

(۷) رفتار یا وضع ظاهری عجیب، نامتعارف، یا مخصوص به خود.

(۸) فقدان دوستان صمیمی یا مورد اطمینان، به جز بستگان درجه اول.

(۹) اضطراب مفرط در میان جمع به‌طوری‌که با آشنا شدن هم کاهش نیابد؛ این اضطراب بیشتر به ترس توأم با بدگمانی فرد مرتبط است نه به قضاوت منفی در مورد خودش.

ب) منحصراً در سیر اسکیزوفرنی، اختلال خلقی با خصایص روان‌پریشانه، سایر اختلالات روان‌پریشانه، یا یکی از اختلالات نافذ رشد پیدا نشده باشد.

نکته: اگر این ملاک‌ها پیش از شروع اسکیزوفرنی وجود داشته باشند، قید «پیش مرضی» را باید افزود، مثلاً «اختلال شخصیت اسکیزوتایپی (پیش مرضی)».
*
در اختلال شخصیت اسکیزوتایپی، تفکر و نحوه ارتباط برقرار کردن، مختل شده‌است. بیماران اسکیزوتایپی گرچه اختلال فکر واضحی ندارند، اما تکلمشان متمایز یا ویژه است، ممکن است معنایش را فقط خودشان بفهمند، و اغلب نیازمند تفسیر است. بیماران مبتلا به اختلال شخصیت اسکیزوتایپی نیز مثل بیمار مبتلا به اسکیزوفرنی ممکن است از احساسات خود باخبر نباشند؛ اما به کشف احساسات دیگران به ویژه حالات عاطفی منفی مثل خشم، بسیار حساس‌اند. آن‌ها ممکن است افکاری خرافی داشته باشند یا مدعی غیب بینی و داشتن سایر قدرت‌های فکری و بصیرت‌های ویژه باشند. جهان درونی آن‌ها ممکن است پر از ترس‌ها و تخیلات کودکانه و نیز رابطه با افرادی خیالی و تصوری باشد که آن‌ها را به وضوح می‌بینند. ممکن است اعتراف کنند که خطای ادراک یا درشت بینی (ماکروپسی) دارند و افراد را مثل آدم‌های چوبی یا چیزی شبیه آن می‌بیند.
*
آن‌ها روابط بین فردی مخدوشی دارند و ممکن است اعمال نامناسبی از آن‌ها سر بزند. در نتیجه، آدم‌هایی منزوی اند و دوستی ندارند یا بسیار کم دارند. این گونه بیماران ممکن است برخی از خصایص اختلال شخصیت مرزی را هم از خود نشان دهند و در واقع می‌شود این دو تشخیص را هم‌زمان نیز در کسی مطرح کرد. بیماران دچار اختلال شخصیت اسکیزوتایپی اگر تحت فشار روانی واقع شوند، ممکن است از حال عادی خارج شوند و علایم روان‌پریشی پیدا کنند، اما مدت این علایم معمولاً کوتاه است. در حالات شدید، بی لذتی و افسردگی شدید هم ممکن است وجود داشته باشد.
*
در مطالعه دراز مدتی که تامس مک گلاشان انجام داده است، گزارش شده که ده درصد افراد مبتلا به اختلال شخصیت اسکیزوتایپی بالاخره دست به خودکشی می‌زنند. در مطالعات گذشته نگر نیز دیده شده که بسیاری از بیمارانی که به نظر می‌رسیده مبتلا به اسکیزوفرنی باشند، در واقع دچار اختلال شخصیت اسکیزوتایپی بوده‌اند و امروزه این دیدگاه بالینی رایج است که اختلال شخصیت اسکیزوتایپی، شخصیت پیش مرضی (پره موربید) بیمار مبتلا به اسکیزوفرنی است. در عین حال برخی از بیماران هم در تمام عمر خود به‌طور ثابت شخصیت اسکیزوتایپی دارند و علی‌رغم همه غرابت‌هایی که دارند، ازدواج می‌کنند و شغلی در پیش می‌گیرند
*
روان‌درمانی: اصول درمان اختلال شخصیت اسکیزوتایپی در اساس، تفاوتی با اصول درمان اختلال شخصیت اسکیزوئید ندارد، جز اینکه با بیماران دسته اول باید برخوردی دقیق و محتاطانه داشت. این بیماران الگوهای فکری ویژه‌ای دارند و برخی در فرقه‌های مختلف، آیین‌های غریب مذهبی و جشن‌ها و مراسم جادویی و مافوق طبیعی، می‌شوند. درمانگر نباید این گونه فعالیت‌ها را تمسخر و استهزا کند یا دربارهٔ اعمال و اعتقاد آن‌ها موضع قضاوتگرانه‌ای بگیرد.
*
تصور کنید که فردی خودش را دلیل سیل و زلزله و دیگر حوادث بداند. به‌عنوان‌مثال مرگ یک چهره مشهور را این‌طور تفسیر کند «او مُرد چون من به عکس او نگاه کردم» یا «در فلان شهر زلزله آمد زیرا من خواستم به آن شهر سفر کنم.»، این افراد هر رویداد را به خود ربط می‌دهند.
*
معمولاً روابط ضعیفی با دیگران دارند و به غیر افراد خانواده دوست نزدیکی با کسی ندارند. باور دارند دارای نیرویی جادویی و ماورایی هستند، به‌عنوان‌مثال خود را دارای حس ششم، قدرت کنترل ذهن و … می‌دانند و تصور می‌کنند دیگران قدرت و اراده‌ای در برابر خواسته آنها ندارند.
*
نشانه اختلال شخصیت اسکیزوتایپال:
مرجع واقع پنداشتن خود (نه به‌صورت هذیان)
تجربه‌های باورنکردنی و غیرعادی
مبهم، ضمنی، استعاره‌ای و کلیشه‌ای صحبت و فکر کردن
اعتقادات خرافی
عواطف محدود و یا نامناسب
پوشش و ظاهر غیر عادی و یا عجیب
عدم اعتماد به دیگران به غیر از افراد خانواده
روابط اجتماعی ضعیف
دلهره داشتن در جمع
باور به داشتن قدرت‌های خاص و ماورایی
اضطراب اجتماعی شدید که حتی با آشنایی بیشتر نیز رفع نمی‌شود و با ترس‌های پارانوئیدی (بدگمان بودن به همه) همراه است نه قضاوت منفی درباره خود
*
هنوز مشخص نشده دلیل ابتلا به چنین اختلالی چیست اما اکثر دانشمندان در این زمینه بر تأثیر ترکیبی عوامل زیستی (بیولوژیک)، روانی و اجتماعی توافق دارند. بنابراین فاکتورهای ژنتیکی، زیستی، اجتماعی (فرد در کودکی با چه کسانی و چگونه تعامل داشته) دلایل روانی (شخصیت و مزاج فردی شکل‌گرفته توسط محیط و مهارت‌های مقابله آموخته شده برای مواجهه با استرس) در به جود آمدن چنین اختلالی دخیل هستند نه فقط یک عامل.

همچنین مشخص شده اگر کسی ابتلا به چنین اختلالی داشته باشد به احتمال زیاد فرزندان او نیز در آینده دچار می‌شوند.
*
اختلال شخصیت اسکیزوتایپی و اسکیزوفرنی:
اختلال شخصیت اسکیزوتایپی به راحتی می‌تواند با اسکیزوفرنی اشتباه گرفته شود. اسکیزوفرنی یک بیماری روانی شدید است که در آن افراد، تماس با واقعیت را از دست می‌دهند (روان پریشی). درحالیکه افراد مبتلا به اختلال شخصیت اسکیزوتایپی ممکن است دوره های کمی توهم یا هذیان را تجربه کنند. این اپیزودها به اندازه اپیزودهای اسکیزوفرنی طولانی و شدید و مکرر نیست.

تمایز مهم دیگر این است که معمولا افراد مبتلا به اختلال شخصیت اسکیزوتایپال از تفاوت بین عقاید تحریف شده و واقعیت آگاه می‌شوند. افراد مبتلا به اسکیزوفرنی به طور کلی نمی توانند فرق هذیان و واقعیت را تشخیص دهند.

با وجود این تفاوت‌ها، افراد مبتلا به اختلال شخصیت اسکیزوتایپال می‌توانند از روش‌های درمانی مشابه با درمان های اسکیزوفرنی استفاده کنند. اختلال شخصیت اسکیزوتایپال شدت کمتری نسبت به بیماری اسکیزوفرنی دارد و گاهی اوقات به عنوان یک بیماری در معرض ابتلا به اسکیزوفرنی محسوب می‌شود.
*
عوارض ابتلا به اختلال شخصیت اسکیزوتایپال
افراد مبتلا به اختلال شخصیت اسکیزوتایپال در معرض خطر ابتلا به موارد زیر قرار دارند:

سایر اختلالات شخصیت
افسردگی شدید
اختلالات اضطرابی
مصرف الکل یا مواد مخدر
اقدام به خودکشی
*
نشانه های این اختلال به سه مولفه تقسیم می شود. اول کاهش توان برقراری ارتباط نزدیک با دیگران که باعث ناراحتی شدید بیماری می شود. دوم، تحریف افکار یا درک وقایع. سوم، نشان دادن رفتارهای عجیب.
*
در بیماران جوان تر، این اختلال خود را به شکل اشکال در توجه، اضطراب اجتماعی یا علاقه به بازی و کار در تنهایی نشان می دهد. کودکان توسط همسالان خود مسخره می شوند و قربانی قلدری می شوند که این باعث افزایش علائم اضطراب اجتماعی می شود. برای تایید تشخیص این اختلال، فرد باید علائم زیر را در دوره نوجوانی داشته باشد. وجود پنج مورد از علائم زیر هوشیاری برای درمان را می طلبد:

نداشتن دوستان صمیمی به غیر از اعضای خانواده
باورهای عجیب و خرافی
اعتقاد به توانایی های فرازمینی و فوق العاده مانند تله پاتی
اضطراب اجتماعی شدید در ارتباط با ترس های پارانوید
افکار پارانوئید و شک به وفاداری دیگران
تفسیر وقایع بی آزار به شکل حوادث شخصی و مضر
لباس پوشیدن عجیب
احساس وجود یک فرد غائب
الگوی گفتاری عجیب
پاسخ های عاطفی محدود یا فقدان عاطفه
*

گردآوری:وبسایت رسمی ابوالقاسم کریمی